Geçtiğimiz yaz gayrimenkul satış ve aracılık sektörünü ilgilendiren bir tebliğ yayınlandı. Özetle bu tebliğde deniliyor ki; bundan sonra internetteki ilan sitelerine kimse kafasına göre ilan giremeyecek; mülk sahibinin bilgileri haricinde ilanı girenin de mesleki yeterlilik belgesi talep edilecek olup, öyle ayakçı emlakçıların ilan girişi engellenecek, ki bence önemli bir adımdır. Yani öyle hobi olarak bu işi yapıp aradan para götürmek isteyenlerin, düşük fiyat ile ilan girip dolandırıcılık peşinde olanların, mülk sahibi hangi rakamı isterse üzerine ekleyip ilan girenlerin önü kesilecek. Bununla birlikte mülk sahibi kendi ilanını girecekse kendi bilgilerini de girmek durumunda kalacak; öyle keyfe keder ilan girenlerinin de tekrar düşünmesi gerekecek. Bu bilgiler her ay sonu itibari ile ilgili portallar tarafından belirlenen makama bildirimi yapılacak, aynı zamanda bu sistem maliye ve tapu ile entegre olacak. İşlem sonlandığında ise yine gayrimenkulü alanın bilgileri, aldığı fiyat, banka üzerinden gönderilen rakam gibi ek maddeler talep edilecek. Böylelikle ilanın giriş fiyatı ve mülk sahibi takip altına alınacak olup, alanın bilgileri ile birlikte alınan rakam çapraz kontrole alınacak ve örneğin 2 milyona satılan bir mülk ilan portalına 2.250.000 TL’ye girildiyse ve tapuda 500.000 TL gösterildiyse incelemeye girecek ve ardından da ceza kesilecek. Bu ceza sadece eksik tapu harcı cezası değil, değer artış vergisi cezası da olacak. Böylece gayrimenkul satışından ciddi kazanç elde edenlerin vergisini vermesi sağlanacak. Buna uymayanlar ise durumuna göre hapis cezasına varan cezalar ile karşı karşıya kalacak. Buraya kadar kağıt üzerinde gayet başarılı bir uygulama.
Öncelikle bu yeni çıkan kanunun uygulanabilir olması için bir takım eksikliklerin ve kafadaki soru işaretlerinin ortadan kaldırılması gerekecektir. Bu sağlandığı vakit bir mülk sahibinin nelere dikkat etmesi gerektiği konusu çok daha önem kazanacaktır.
Çıkan bu kanunla birlikte benim beklentim ayakçı, yancı, apaçi dediğimiz bu işi yaparken vatandaşın canını yakan, mağduriyet yaratan ve hiçbir kontrole tabi olmayan yönetici, kapıcı, mülk sahibinin arkadaşı, acentacı, muhtar gibi haksız kazanç elde etme peşindeki bazı kişilerin oyun alanı oldukça daralacaktır. Çünkü kayıtsız kuyutsuz, yetki belgesiz bu işi yapmaya niyetlenip kanun karşısına çıkmalarının önü açıldığından hapis cezasına varan cezaların riskini alarak ya bu yancılığa devam edeceklerdir ya da bu işleri bırakacaklardır. Gayrimenkul sahiplerinin bundan sonraki süreçte bu tarz kişilerle iş birliği yapmaları çok ciddi risk teşkil edecektir. Zira bu yancılar kendilerini yaktıkları gibi bir kalemde mülk sahiplerinin de başına eskiye göre çok daha büyük problemler açacaktırlar. Kendi adıma mülkümü satacaksam ben bunlarla hiç çalışmamayı tercih ederdim.
Gayrimenkulünü satacak bir mülk sahibi bundan sonra bu kararını çok daha net vermelidir. Hobi olarak ya tutarsa diye mi yoksa gerçekten satmak için mi piyasaya çıkacaktır? Yani kısaca gerçekten satmaya niyetiniz varsa mülkünüzü pazara sunun eğer böyle bir niyetiniz yoksa hiç pazara çıkmayın.
Çalışacağınız gayrimenkul ofisini mutlaka iyice araştırın; konusunda uzman, mevzuatlara hakim ve gerçekten kuvvetli ofisler ile gayrimenkul danışmanlarını seçin. Çalışacağınız kişinin mesleki yeterlilik belgesini sorgulayın, bu belge karşınızdaki bir gayrimenkul danışmanı ise kendi adına mutlaka olmak zorundadır ve tıpkı bir ehliyet gibi size ibra edilebilir şekildedir. Karşınızdaki gayrimenkul danışmanının pazarlama adımlarını sorgulayın, şu an pazarladığı gayrimenkulleri nasıl pazarladığına bakın çünkü şu an pazarladıklarını nasıl pazarlıyorsa sizinkini de o şekilde pazarlayacaktır. Fotoğraf çekimlerinden, 360 derece ilan girişlerine, sosyal medyada sponsorlu ilanlarından drone çekimlerine kadar o kadar fazla kontrol edebileceğiniz nokta var ki karşınızdaki gayrimenkul danışmanının ne denli yetkin olduğunu çok rahatlıkla anlayabilirsiniz. Unutmayın ki yanlış bir seçim sizin için çok ciddi riskler barındırma potansiyeline sahiptir.
Yine eşe, dosta, akrabaya ilan girdirmek bundan sonra pek mümkün olacak gibi durmuyor; ya ilanı tapu sahibi olarak siz gireceksiniz ve ilan süresini uzatmak için para ödeyeceksiniz ya da bir emlak ofisine pazarlama yetkisini vereceksiniz. Ben ilgilenirim diyorsanız elbette tercihtir ve hakkınızdır ancak bu yola girecekseniz varsa muhasebecinizle ve avukatınızla bu süreçleri bir konuşun ki sonradan sıkıntı yaşamayın.
Aslında daha dikkat edilecek o kadar çok konu var ki burada hepsini anlatmak çok mümkün olmuyor yer darlığından dolayı. Velhasıl özet olarak şunu söyleyebilirim ki dikkatli olun, işinin uzmanlarıyla çalışın ve gerçekten gayrimenkulünüzü satmaya niyetiniz varsa pazara çıkın.
